Pemimpin Ing Ngastina Lan Sang
Butakala
Sawijing
dina ana pepanggihan demang ing dhusun Pandhasari, pepanggihan kasebut ngundang
sekawanwelas demang saka patbelas dhusun,
lan sepuluh demang saka tlatah Ngastina. Salah sijine yaiku Demang Surontani
saka dhusun Kalisari, Demang Jambewangi lan Ki Bangkelan saka tlatah Ngastina,
Demang Jlonet saka desa Urang, Demang Bondhet saka desa Karang turi, demang
Kampret saka desa Pacodotan Kidul, demang Jumena saka Kali Lor, Ki Gedhung, lan
sapiturutipun. Ing pepanggihan iku para demang ngrembug lan tuker panemu iku
dipimpin kaliyan Ki Gedhung.
“Cablaka
wae, iki ana perkara kang gawat kaliwat wingit jalaran bakal mahanani begja lan
cilakaning warga Ngastina ing mburine. Diwanti-wanti lan padha dieling-eling,
kita iki beda panemu kena, naging karukunan kudu tansah tetep dijaga. Dina
samengko saya santer sumebar pawarta bakal anane kkraman kang winadi, yaiku bab
kalungguhane ingkang sinuwun Prabu Pandhu pepundhene para kawula ing Ngastina.
Prakara ana pawongan kang ora narimaake sinuwun Prabu Pandhu jumeneng ing nata
Ngastina, ssebab kang luwih hak jumeneng nata yaiku gusti Adipati Dhestarata.
Bab sakawit sinuwun Abiyasa misudha Prabu Pandhu kabeh nayogani kalebu
Gusti Adipati Dhestarata, nanging jebul
ingkang garwa Dewi Gandari ngucik-ucik kalungguhan nata kekuwatah., nyebar
fitnah marang para kawula supaya ora setya bekti marang sinuwu Prabu Pandhu
kang jejer minata nata ing Ngastina” ature Ki Gedhung njlentrehake dawa.
“inggih
kakang Demang, mila leres ngaten, namung maanawi dipun gagas saestu, pancen
mesthinipun ingkang gumanti kaprabon Ngastina inggih menika gusti Adipati
Dhestarataawit panjenenganipun punika putra nata ingkang dhawah wwreddha lan
prembayun. Demang Jlonet saka Kalisari sumela.
“Iya
bener ngono, ning sampeyan ngerti sejarahe ra, geneya kok mengkono. Jalarana
gusti Adipati Dhestarata iku ra cacad netra. Lha yen nganti ngasta pusaraning
praja njur kepiye coba? Mula digantiake rayine yaiku sinuwun Prabu Pandhu
ingkang sinengkake ngaluhur jumeneng nata ing Ngastina, mudheng?! Demang
Bondhet njlentrehake gamblang marang sakabehane.
Amargi
suasana memanas, debat antar demang uga saya muncak, Ki Demang Gedhung kang
dadi ketua ing pepanggihan kasebut nengahake, supaya ra dadi selisih paham lan
keributan.
“saiki
ngene wae. Kabeh para demang aku njauk pasarujukanmu, aja nganti ana kang
kapeksa utawa wedi lan pakewuh. Beda panemu kena waton kita kabeh kudu tansah
rukun lan manunggal ngupaya kepriye murih kabeh mau mahanani kamulyan lan
kabecikan kita lan sumambrah marang para warga nagara Ngastina. Sapa sing esih
tresna marang sinuwun Prabu Kresnadwipanaya, sang Begawan Abiyasa, coba
ngacunga” celathune Ki Demang.
Demang
kang ngacung bisa di itung kaliyan jentik tangan. Demang Gedhung mongkong atine
lan ngomong maneh,
“saiki
padha ngacunga maneh, sapa sing setya marang sinuwun Prabu Pandhu?”
Ana
demang cacah rongpuluh kompak tanpa tolah-toleh, dene ing sepuluh liyane isih
noleh kancane mula ya banjur pating slenthit olehe ngacung. Malah ana demang
siji ora ngacung, yaiku demang Kampret saka desa Pacodhotan.
“bener
kowe ora ngacung?” panantinge Ki Gedhung
“Nggih
leres Ki!”
“Kalawau
dhawuhe mboten sarujuk mboten napa-napa utawi beda pamanggih angsal mawon?”
“iya,
tapi apa alesanmu ngapa ora ngacung?!”
“nggih
beda niku mawon” sumaure sajak ngglayem ora ngawaki.
“dadi
kowe ora setya marang sinuwun Prabu Pandhu, iya?”
“Setya
kados pundi, nalika sinuwun Prabu Kresnadwipanaya ngasta pusaraning praja,
dhusun Pacodhotan punika asring dipun rawuhi dening ingkang sinuwum Abiyasa,
pambangunan dhusun tansah dipungatosaken. Lha sareng gusti Prabu Pandhu ingkang
ngasta pusaraning praja, dhusun kula punika babar pisan mboten dipungatosaken.
Kapengker punika wonten tanah longsor ngebruki sekawan griya lan atusan pitik
iwen ical kabuncang banjir bandhang. Kula nelangsa sanget, mboten dipun bantu
lan dipun sumbang, dipun sambangi kemawon warga Pacodhotan punika sampun marem.
Dados warga Pacodhotan punika kados-kados mboten wonten ingkang dipun sambati
lan dipun sendheni, nduwe ratu kalih mboten wonten bentenipun, luwun tanpa ratu
pisan kantenan, mekaten pisambutipun para warga Pacodhotan.” Demang kampret
njlentrehna sebebe ora milih gusti Prabu Pandhu.
“Owalah.
Iku ta sing dadi sebabe, ya ya ya aku ora maido karo pamikirmu. Nanging jan
jane kowe esih setya tuhu lan bekti marang sinuwun Prabu Pandhu?” Ki Demang
Gedhung neges-neges.
“lho
pripun ki, lair batin kula setya tuhu bekti dhumateng sinuwun Prabu Pandhu.
Nanging kula minangka wakiling warga Pacodhotan inggih kedah manut suwaraning
warga kula?”
“wah
ya aja njur kanggo pawadan ora setya marang kraton lan paprentahane sinuwun
Prabu Pandhu mung gara-gara perkara kaya mangkono. Demang Surotani nimbrung
atur .
“Ya
kanggone awake dhewek Kang, nanging kanggo warga lan kawula cilik wus beda
maneh pamikire, aku ya nglenggana ing bab iki. Aku ora belan-belan, iki
kasunyatan kok.” Demang Jumena saka Kali Lor mbelani rembug.
”ya
ya ya, kabeh panemune para demang ora ana kang salah, pancen bedaning panemu
iku njalari padon lan pasulayan yen ora ditanggapi kanti becik, nanging yen
didhasari rasa kekadangan lan guyub rukun tak kira malah saya muwuhi rasa lan
bakuhing tekad sarta kukuhing tumindak. Sapisan maneh beda panemu kena nanging
karukunan kudu tansah tetep dijaga.”
“Sapa
kang setya tuhu lan bekti marang sinuwun Prabu Abiyasa, ateges uga setya tubhu
marang kabaeh kaputusane, kelebu nisuda ingkang putranipun sinuwun prabu pandu
kang jumeneng nata neng negara Ngastina. Sang Pandudhewanata iki kang pinilih
dening panjenengane sinuwun Resi Abiyasa, sang Prabu Kresnadwipayana minangka
narendra ing Ngastina. Sabda pandhita ratu tan kena tinuak lan jinabel, sepisan
kudu kaleksanan. Dadi sapa lan ngucik-kucik kalungguhane sinuwun Prabu Pandhu
padha karo sinuwak lan jambel keputusane Prabu Kresnadwipayana sang Resi Abiyasa. Banjur dosa apa kang bakal
sinandang lamun kumawani ndang marang Resi Abiyasa kang mula kondhang kaloka
narendra pinandhita kang wicaksana tur panjagale waskitha pandulunge” mangkono
celathune Ki demang gedhung marang para kabeh kadang demang.
Wekasan
kang dadi akhire rembug kabeh tetep setya tuhu bekti marang Prabu Pandu, ora
bakal keguh kena pengaruh, ora bakal luntur saka pitutur kang kalatur, ora
bakal sarujuk marang pangrimukan pambujuk. Sabanjure banjur padha tandhatangan
ana dlancang minangka sumpah kastyane marang prabu pandu kanthi dilancang kang
padha ditandhatangani dening demang cacah telungpuluh siji, tanda yekti
kastyane para demang marang prabu pandu mengkana bakti katur akeh menyang
negara ngastina katur sinuwun prabu pandhudewantara. Sarampunge padha tandha
tangan sang Butakala banjur jumedhul metu saka anggone sesingidan, kanthi
keplok-keplok mara ana papan dununge para demang ana ing pandhapa pandansari.
Kaya ngapa kagete para demang, jalaran tanpa weruh sangkan parane, Sang
Butakala wis jumedhul ana papan kana.
Para
demang gupuh-gupuh anggone pada angacarane, lewih-lewih demang Gedung, gugp lan
gupuh anggone ngacarani lenggah sag Butakala. Ananging Butakala seneng weruh
warga Astina padha guyub rukun ngrampungake masalah.
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
Posting Komentar